Jafnréttisáætlun VÍ 2024-2027

Jafnréttisáætlun Verzlunarskóla Íslands miðar meðal annars að því að auka almenna starfsánægju og bæta starfsanda. Jafnréttisáætlunin er unnin í samræmi við lög nr. 150/2020 um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna. Í Aðalnámskrá frá 2011 er jafnframt lögð áhersla á að starfshættir skólanna skuli mótast af umburðarlyndi og jafnrétti, lýðræðislegu samstarfi og ábyrgð.

Tilgangur jafnréttisáætlunar er að tryggja fyllsta jafnrétti allra á vinnustaðnum með það að markmiði að nýta hæfni, krafta og kunnáttu starfsmanna til fulls án þess að kynbundin mismunun eigi sér stað. Í 14. gr. laga nr. 150/2020 er sú skylda lögð á skólastjórnendur að þeir grípi til sérstakra aðgerða til að koma í veg fyrir að starfsfólk og nemendur skólans verði fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni áreitni og kynferðislegri áreitni á vinnustaðnum, skólanum og í félagsstarfi á vegum skólans. Í jafnréttisáætlun þessari skal tryggt að starfsmönnum sé ekki mismunað vegna kyns, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, kynhneigðar, litarháttar, efnahags, ætternis, fötlunar, aldurs og stöðu að öðru leyti.

 

Markmið Aðgerð Ábyrgð Tímarammi
Gæta þess að allt starfsfólk fái sömu laun og njóti sömu kjara fyrir sambærileg eða jafnverðmæt störf. Skólinn setur sér jafnlaunstefnu í samræmi við jafnlaunavottun. Árlega er gerð launagreining þar sem farið er yfir árangur jafnlaunakerfis og teknar ákvarðanir um umbætur þar sem tækifæri eru. Skólastjórn og skrifstofustjóri. Athugað í nóvember ár hvert.

Markmið Aðgerð Ábyrgð Tímarammi
Allir skulu hafa jafna möguleika á starfi við skólann. Við ráðningu skal litið fyrst til hæfni umsækjanda en leitast við að viðhalda jöfnum kynjahlutföllum í skólanum og innan deilda. Skólastjórn og fagstjórar. Athugað alltaf þegar nýr starfsmaður er ráðinn til starfa.
Gæta skal þess að yfirvinna standi öllum jafnt til boða og óháð kyni og aldri. Þegar kemur að skiptingu tíma innan deildar skal gæta jafnræðis. Skólastjórn og fagstjórar. Athugað við stundatöflugerð hverrar annar.
Endur- og símenntun skal vera opin öllum óháð kyni og aldri. Við úrvinnslu umsókna skal fyrst og fremst líta til þess hvað nýtist stofnuninni sem best. Kyngreind samantekt með upplýsingum um þátttöku í endurmenntun. Skólastjórn og gæðateymi. Verið lokið í maí ár hvert.
Leitast skal við að jafna kynjahlutföll í þeim deildum þar sem hallar á annað kynið. Litið skal til kynjahlutfalla í deildum og starfshópum þegar ráðið er til starfa. Skólastjórn og fagstjórar. Athugað í hvert sinn sem starf er auglýst.
Að námstilboð skólans mismuni ekki eftir kyni. Fylgjast með kynjahlutfalli á námskeiðum á vegum skólans og hvetja starfsmenn af því kyni sem á hallar að sækja sér starfsþjálfun og endurmenntun. Skólastjórn. Jafnréttisfulltrúi með stuðningi viðbragðsteymis.

Leitast skal við að starfslýsing í atvinnuauglýsingu höfði til allra og mismuni ekki á grundvelli kynferðis eða annarra þátta. Þegar birtar eru tölfræðilegar upplýsingar á vegum skólans skulu þær jafnan kyngreindar, eftir því sem við á.

Markmið Ábyrgð Aðgerð Eftirfylgni/tími
Starfsauglýsingar innan skólans skulu ekki mismuna eftir kyni. Jafnframt skal hvetja umsækjendur af því kyni sem hallar á, að sækja um. Skólastjóri og jafnréttisfulltrúi. Kanna auglýsingatöflur skólans og auglýsingar sem sendar eru út. Sjá til þess að starfsauglýsingar séu yfirlesnar. Ræða auglýsingar sem brjóta í bága við jafnréttislög. Í hvert skipti sem starfsauglýsing er samin.

Allir skulu njóta sömu möguleika til endurmenntunar, starfsþjálfunar og starfsþróunar. Endurmenntunarstefna skólans skal endurspegla slík markmið og aflað skal skipulega upplýsinga um endurmenntun starfsfólks. Leitast skal við að höfða til beggja kynja og mismuna ekki kynjunum hvað varðar þá starfsþjálfun, endurmenntun og starfsþróun sem í boði er á hverjum tíma.

Starfsfólki, óháð kyni, skal gert kleift að sinna tímabundinni fjölskylduábyrgð sem skapast af veikindum barna, maka eða foreldra. Ekki skal líta á það sem mismunun að tekið er tillit til kvenna vegna þungunar og barnsburðar.

Markmið Aðgerð Ábyrgð Tímarammi
Starfsfólki Verzlunarskólans skal gert kleift að samræma fjölskyldulíf og vinnu, meðal annars með sveigjanlegum viðverutíma í skólanum. Skipulag stundatöflu skólans hefur að hluta gert þennan sveigjanleika mögulegan og mikilvægt er að svo verði áfram. Skólastjórnendur í samráði við viðkomandi starfsmann. Athugað í upphafi hverrar annar.
Tími til undirbúningsvinnu sé sveigjanlegur. Að ábyrgð á undirbúningsvinnu sé hjá kennurum, óháð stund og stað. Kennarar. Endurskoðað árlega.
Að starfsfólk þekki og nýti sér réttinn til fæðingarorlofs, - styrkja og leyfa vegna veikinda barna. Upplýsingar um réttindi starfsfólks séu aðgengilegar og skýrar. Skólastjórn og trúnaðarmenn. Athugað í upphafi skólaárs og kynnt nýjum starfsmönnum.

Allir starfsmenn eiga rétt á að komið sé fram við þá af virðingu.  Í 14. gr. laga nr. 150/2020 er sú skylda lögð á skólastjórnendur að þeir grípi til sérstakra aðgerða til að koma í veg fyrir að starfsfólk og nemendur skólans verði hvorki fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni áreitni eða kynferðislegri áreitni.

  • Kynbundið ofbeldi: Ofbeldi á grundvelli kyns sem leiðir til eða gæti leitt til líkamlegs, kynferðislegs eða sálræns skaða eða þjáninga þess sem fyrir því verður, einnig hótun um slíkt, þvingun eða handahófskennda sviptingu frelsis, bæði í einkalífi og á opinberum vettvangi.
  • Kynbundin áreitni: Hegðun sem tengist kyni þess sem fyrir henni verður og hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu viðkomandi og skapa aðstæður sem eru ógnandi, fjandsamlegar, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi fyrir viðkomandi.
  • Kynferðisleg áreitni: Hvers kyns kynferðisleg hegðun sem hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu viðkomandi, einkum þegar hegðunin leiðir til ógnandi, fjandsamlegra, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi aðstæðna. Hegðunin getur verið orðbundin, táknræn og/eða líkamleg.

Telji starfsfólk sig verða fyrir ofangreindri áreitni og/eða hatursorðræðu má t.d. leita til trúnaðarmanna eða jafnréttisfulltrúa.  Einnig er tilkynningargátt á heimasíðu skólans fyrir starfsmenn og nemendur.

Markmið Aðgerð Ábyrgð Tímarammi
Kynbundið ofbeldi, kynbundin áreitni og kynferðisleg áreitni ásamt hatursorðræðu eru ekki liðin í skólanum. Því eru fyrirbyggjandi aðgerðir og fyrir fram ákveðin viðbrögð nauðsynleg. Fræðsla um einelti, kynbundið ofbeldi, kynbundna áreitni og kynferðislega áreitni fyrir starfsfólk. Skólastjórn/viðbragðsteymi. Kynning í september ár hvert.

Nemendur

Sem menntastofnun ber Verzlunarskóla Íslands að uppfylla 14. og 15. gr. laga nr. 150/2020 gagnvart nemendum sínum. Samkvæmt 22. gr. ber skólastjórnendum að koma í veg fyrir að nemendur verði fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni áreitni og kynferðislegri áreitni í skólanum eða í félagslífi á vegum hans. Skólinn setur sér það markmið að allir séu meðvitaðir um að kynferðisleg- og kynbundin áreitni er ekki liðin í skólanum. Fræðsla, forvarnir, fyrirlestrar og auglýsingar verða notaðar til að framfylgja og ná markmiðum skólans. Í upphafi hvers skólaárs munu stjórnendur ásamt jafnréttisfulltrúa taka stöðumat og skipuleggja komandi skólaár með tiliti til markmiða sinna.

Nemendur skulu fá fræðslu um jafnrétti í víðum skilningi. Að lágmarki helmingur af námsefni í lífsleikni á 1. ári skal fjalla um jafnrétti og kynjafræði. Í þeirri fræðslu skal leggja áherslu á styrkleika allra kynja, skyldur þeirra og réttindi. Á hverju skólaári fá þeir sem eru í forsvari fyrir nemendafélagið og gefa út efni til opinberrar birtingar leiðsögn um jafnrétti og mikilvægi þess að jafnréttis sé gætt í hvívetna. Einnig skal halda málþing/fyrirlestur/þemadag/ á hverju skólaári þar sem jafnrétti er til umfjöllunar. Jafnréttisfulltrúi, skólaráð, lífsleiknikennari og skólastjóri bera ábyrgð að á koma því til leiðar.

Mikilvægt er að nemendur, óháð kyni, komi fram fyrir hönd skólans. Félagslífsfulltrúar aðstoða stjórn nemendafélagsins við að ná því markmiði. Forsvarsmenn nemenda skulu taka saman tillögur til að halda hlut kynja jöfnum í nefndum og ráðum.
Telji nemandi að jafnrétti sé brotið í Verzlunarskólanum skal hann leita til jafnréttisfulltrúa eða félagslífsfulltrúa sem í sameiningu finna hverju máli farveg.

Jafnréttisáætlun Verzlunarskóla Íslands á að vera í sífelldri þróun eins og önnur stefnumótun. Jafnréttisáætlunina ber að endurskoða samhliða starfsmannastefnu á 3 ára fresti.

Jafnréttisfulltrúi VÍ er Halldóra Ósk Hallgrímsdóttir.

Síðast uppfært 4. desember 2023